Aboveokarda agzalan ýaşyl dizaýn esasan material önümleriniň dizaýnyna gönükdirilendir we "3R" diýilýän maksat hem esasan tehniki derejede.Adamlaryň ýüzbe-ýüz bolýan daşky gurşaw meselelerini yzygiderli çözmek üçin has giň we ulgamlaýyn düşünjeden öwrenmeli we durnukly dizaýn düşünjesi ýüze çykdy.Durnukly dizaýn durnukly ösüşiň esasynda emele gelýär.Durnukly ösüş düşünjesi ilkinji gezek 1980-nji ýylda Halkara tebigaty goramak bileleşigi (UCN) tarapyndan teklip edildi.
Köp ýurtlaryň işgärlerinden we alymlaryndan düzülen soňky komitet global ösüş we daşky gurşaw meseleleri boýunça bäş ýyllyk (1983-1987) gözleg geçirdi, 1987-nji ýylda adamzadyň durnukly ösüşi - Biziň umumylygymyz diýlip atlandyrylýan ilkinji halkara jarnamasyny neşir etdi. Geljek.Hasabatda durnukly ösüşi "häzirki nesilleriň zerurlyklaryna zyýan bermezden häzirki zaman adamlarynyň isleglerini kanagatlandyrýan ösüş" hökmünde häsiýetlendirildi.Gözleg hasabatynda daşky gurşaw we ösüş bilen ýakyndan baglanyşykly iki meselä seredildi.Adamzat jemgyýetiniň durnukly ösüşi diňe ekologiki gurşawyň we tebigy baýlyklaryň durnukly we durnukly goldaw ukybyna esaslanyp bilner we daşky gurşaw meseleleri diňe durnukly ösüş prosesinde çözülip bilner.Şonuň üçin diňe derrew gyzyklanmalar bilen uzak möhletli bähbitleriň, ýerli bähbitleriň we umumy bähbitleriň arasyndaky baglanyşygy dogry çözmek we ykdysady ösüş bilen daşky gurşawy goramagyň arasyndaky gatnaşyklary özleşdirmek bilen, bu esasy mesele halk hojalygy we halkyň durmuşy we uzak möhletli meselesi bolup biler. sosial ösüş kanagatlanarly çözülýär.
"Ösüş" bilen "ösüş" arasyndaky tapawut, "ösüş" jemgyýetçilik çäreleriniň geriminiň giňelmegine, "ösüş" bolsa jemgyýetiň dürli bölekleriniň özara baglanyşygyna we özara täsirine, şeýle hem gowulaşmagyna degişlidir. emele gelen işjeňlik ukybynyň."Ösüşden" tapawutlylykda ösüşiň esasy hereketlendiriji güýji "has ýokary sazlaşygyň yzygiderli gözleginde" bolup, ösüşiň düýp manysyna "has ýokary sazlaşyk" hökmünde düşünip bolar. adamzat siwilizasiýasy, ynsanlaryň "adam zerurlyklary" bilen "zerurlyklary kanagatlandyrmak" arasyndaky deňagramlylygy yzygiderli gözlemegidir.
Şonuň üçin "ösüşi" öňe sürmegiň "sazlaşygy" "adamyň zerurlyklary" bilen "zerurlyklary kanagatlandyrmak" arasyndaky sazlaşykdyr we jemgyýetçilik ösüşiniň özenidir.
Durnukly ösüş giňden ykrar edildi, dizaýnerler durnukly ösüşe uýgunlaşmak üçin täze dizaýn düşünjelerini we modellerini işjeň gözleýärler.Durnukly ösüşe laýyk gelýän dizaýn düşünjesi, häzirki döwrüň zerurlyklaryny kanagatlandyrýan we adamlar bilen tebigy gurşawyň sazlaşykly ýaşaşmagy şerti bilen geljek nesilleriň durnukly ösüşini üpjün edýän önümleri, hyzmatlary ýa-da ulgamlary dizaýn etmekdir.Bar bolan gözleglerde dizaýn esasan dowamly durmuş ýörelgesini, durnukly jemgyýetleri döretmegi, durnukly energiýa we in engineeringener tehnologiýasyny ösdürmegi öz içine alýar.
Milanyň Tehnologiýa Uniwersitetiniň Dizaýn institutynyň professory Ezio manzini, durnukly dizaýny "durnukly dizaýn, durnukly çözgütleri resminamalaşdyrmak we ösdürmek üçin strategiki dizaýn işidir ... Tutuş önümçilik we sarp ediş sikli üçin yzygiderli önüm we hyzmat integrasiýasy we meýilnamalaşdyrylyşy maddy önümleri peýdaly we hyzmatlar bilen çalyşmak üçin ulanylýar. "Professor Manzininiň durnukly dizaýny kesgitlemesi, materialistik däl dizaýna bolan garaýyş bilen idealistik.Materialistik däl dizaýn, maglumat jemgyýetiniň hyzmatlary we material däl önümleri hödürleýän jemgyýetdigi baradaky düşünje esaslanýar.Geljekdäki dizaýn ösüşiniň umumy tendensiýasyny, ýagny material dizaýnyndan material däl dizaýna, önüm dizaýnyndan hyzmat dizaýnyna, önümiň eýeçiliginden umumy hyzmatlara çenli "material däl" düşünjesini ulanýar.Materializm däl aýratyn tehnologiýalara we materiallara ýapyşmaýar, ýöne adam ömrüni we sarp ediş usullaryny täzeden meýilleşdirýär, önümlere we hyzmatlara has ýokary derejede düşünýär, adaty dizaýnyň roluny bozýar, "adamlar we zatlar däl" gatnaşyklaryny öwrenýär we çalyşýar durmuşyň hilini üpjün etmek we az serişde sarp etmek we maddy önüm bilen durnukly ösüşe ýetmek.Elbetde, adamzat jemgyýeti we hatda tebigy gurşaw material esasynda gurulýar.Ynsan durmuşy, diri galmak we ösüş maddy manydan aýrylyp bilinmez.Durnukly ösüşiň göterijisi hem materialdyr we durnukly dizaýny maddy mazmunyndan düýbünden aýryp bolmaz.
Gysgaça aýdylanda, durnukly dizaýn, durnukly çözgütleri resminamalaşdyrmak we ösdürmek üçin strategiki dizaýn işidir.Ykdysady, daşky gurşaw, ahlak we jemgyýetçilik meselelerine deňagramly garamagy talap edýär, täzeden dizaýn bilen sarp edijiniň isleglerini kanagatlandyrýar we zerurlyklaryň üznüksiz kanagatlandyrylmagyny üpjün edýär.Durnuklylyk düşünjesi diňe bir daşky gurşawyň we çeşmeleriň durnuklylygyny däl, eýsem jemgyýetiň we medeniýetiň durnuklylygyny hem öz içine alýar.
Dowamly dizaýndan soň pes uglerodly dizaýn düşünjesi ýüze çykdy.Pes uglerod dizaýny diýlip atlandyrylýan adam uglerodyň zyňyndylaryny azaltmagy we parnik täsiriniň zyýanly täsirlerini azaltmagy maksat edinýär.Pes uglerod dizaýnyny iki görnüşe bölmek bolar: biri adamlaryň ýaşaýyş durmuşyny täzeden meýilleşdirmek, adamlaryň daşky gurşawy habardarlygyny ýokarlandyrmak we ýaşaýyş derejesini peseltmezden gündelik durmuş tertibini üýtgetmek arkaly uglerodyň sarp edilişini azaltmak;beýlekisi, energiýany tygşytlamak we zyňyndylary azaltmak tehnologiýalaryny ulanmak ýa-da täze we alternatiw energiýa çeşmelerini ösdürmek arkaly zyňyndylary azaltmagy gazanmak.Az uglerodly dizaýn geljekki senagat dizaýnynyň esasy mowzugyna öwrüler diýip çaklamak mümkin.
Iş wagty: -20anwar-29-2023